jueves, 9 de junio de 2011

Haziei hesi berriak hazi zaizkie


 
 
Hildakoen ispiluek ahaztu dutena naiz.
 
Erein dut poza eta jaio dira ileak.
Bizi naiz orpoetan.
 
tud ihan istuah adarigeb erin
alon tikad ze ate
 
    Zakarra da nire ahotsa,
    bizi naiz ezpainetan.
  Zaharra da nire ahotsa,
       oroimenaren adinekoa.
 Suharra da nire ahotsa,
          itsaso hautsien tamainakoa.
 
Erein ditut malkoak eta jaio dira sustraiak.
Bizi naiz hortzetan.
        Nire irribarreak amorruaren antza dauka.
        Txantxar isilaren soldatarekin sendatzen ditut
        oholtza hautsien dardarak.
 
kilios naeztlag arekua okeztirrah
aned ad neztlag
 
Erein ditut ferekak eta jaio dira ukabilak.
Bizi naiz biriketan.
        Erantzi dut biluztasuna,
        azaletik zenbatu ditut galera alaien izerdiak.
        Orbelen moduan egiten dute krask aitortzek
        nire zainetan.
 
Erein ditut uneak eta jaio dira telefonoak.
        Zenbakiak eta ahotsak,
        nortasun erdibituak:
        izan ala besteek diotena izan.
        Belarra da munduaren adatsa,
        hanka depilatuen neurriko autobideak,
        uka bideak, oka bideak.
 
aortaet neraztoireh aortaet neranusatnidrog
aortaet akiteop nerakitilop
aortaet
aortaet
       Belarri itsuetan hitz jendetsuak.
        Bizi naiz eskuetan.
        Umorearen gorotza arnasten dut
        ironiaren erbestean,
        marra bete lerro,
        lerro bete hortz,
        atzazal hotz,
        asunen isun.
 
      Erein ditut uztaiak eta jaio dira zinikoak.
        Pailazoaren tolesak,
        funtzionarioaren oporrak,
        boto paper bizardunak,
        estatistika hankamotzak,
        haur ikusezinak,
        munduko jakintsurik tontoenak,
        txokolatezko zauriak,
        jostailuzko tortura gelak.
 
Etorkin naiz segundoak bezain eta
aditzak manifestuetan nola
diot:
 
Erein ditut hitzak eta jaio dira oihartzunak.
Bizi naiz alu eta zakiletan.
        Ahoen basamortuan isiltzeko mintzo naiz.
        Ezin dut neure burua zeharkatu
        egarria sentitu gabe.
 
Erein ditut balak eta jaio dira demokratak.
Erein ditut leloak eta jaio dira koltxoiak.
Erein ditut zalantzak eta jaio dira txostenak.
Erein ditut epaiak eta jaio dira epaileak.
 
aztluari nugazed nige
ebag nase ironi
 
        Bizi naiz besoetan.
        Gorputzak zuhaitzak farolak eta
        semaforoak hazten zaizkit galtzarbean.
 
      Bizi naiz begietan.
        Adinaren geltokietan
        suizidatu zait normaltasuna.
        Ekintza baten moduan ulertu dut
        ortzadar laukien laztana.
 
Bizi naiz oihuetan.
 
anusatnidrebze arog!
auxes ate katekork!
 
Hildakoen ispiluek ahaztu dutena naiz.
 
Bizi naiz orroetan.
 
kalakidarre arog!
kaetnarelotni areheb!
 
Erein ditut isiluneak eta jaio dira gehiengoak.
Erein ditut argazkiak eta jaio dira izenak.
Erein ditut itsusiak eta jaio dira gogoak.
Erein ditut ukabilak eta jaio dira ferekak.
Erein ditut lubakiak eta jaio dira gorputzak.

Oier Guillan. 
"Eskuen sustraiak"
Haziei hesi berriak hazi zaizkie.


Estatu Batuetako Merkataritza Askeko Akordioaren ondorioz edo ( akaso hori probesturik), Txileko parlamentuan hitzetik-hortzera darabilten gaia da hazien pribatizazioa. Transgenikoen liberalizazioaren mesederako taxuturiko proposamena, eztabaida ugariren eragile ere bada. Bazter geldituko dira orduan nekazaritza biologiko eta ekologikoa; bazter lotuko da gure jakintza eta berezko ondasuna dena, lurra gurea, denona izateko eskubidea, hain zuzen ere.
Partidaren irabazleak transnazionalak eta farmazia industriak.Galtzaileak mundu osoan zehar berdintsuak dira: nekazariak, amalurra, elikagaiak...gu geu. Menpekotasun berriak sortuko ditu pribatizazioak, ezer onik ez.
ELikagaien prezioek gora egingo dute hazi guztiak enpresa transnazionalei erosi behar direlako, ez bada lekuan-lekuko merkataritza transgeniko eta agrokimikoari.
Proposamenak elikadura subiranotasuna deuseztuko du, oinarrizko eskubide hura urratu; hala, hazien merkaturatzea kontrolatuko dute, bai eta haziak, kimuak eta fruituen inportazio eta esportazioa ere.
Ezin ahantzi behar dugu haziak nekazaritzaren oinarria, kalitatezko elikaduraren funtsa eta gure arbasoen herentzia direla.
Ezin ahantzi behar dugu haziak gure ondorengoen eskubidea ere izan, badirela. 
Bizitza ez dago salgai.

3 comentarios:

  1. Latxu, poema irakurri eta gero Nerudaren "Oda al aire" gogoratu dut...segurazki irakurrita daukazu.

    Muxu bat.

    ResponderEliminar
  2. Marabilla....nigatik balitz, Nerudaren monografikoak egingo nituzke. EGunero.
    Baina aprobetxatu egiten dut eta bestelako altxorrak ere bilatzen ditut munduarekin konpartitzeko.
    Badakizu? gauza polita gertatu zait blogera ekarri dudan azken olerkiarekin..lagun batek ezagutzen zuen ( olerkaria eta olerkia) eta "kausalidadez" egun batzuk lehenago irakurria zuen olerki hori berori, eta Oierrekin ( olerkariarekin) ere egona zen..Ondoren, nire blogean topatu du ostera ere.

    Tori NErudarena, zuretzat.
    ETa mosu bet.

    Andando en un camino
    encontre al aire,
    lo salude y le dije
    con respeto

    "Me alegro
    de que por una vez
    dejes tu transparencia
    asi hablaremos "

    El incansable,
    bailo, movio las hojas,
    sacudio con su risa
    el polvo de mis suelas,
    y levanto toda
    su azul arboladura,
    su esqueleto de vidrio,

    sus parpados de brisa
    inmovil como un mastil
    se mantuvo escuchandome
    yo le bese su capa
    de rey del cielo
    me envolvi en su bandera
    de seda celestial

    y le dije:
    monarca o camarada,
    hilo, corola o ave,

    no se quien eres, pero
    una cosa te pido
    no te vendas.

    El agua se vendio
    y de las cañerias
    en el desierto

    he visto terminarse
    las gotas
    y el mundo pobre, el pueblo
    caminar con sed
    tambaleando en la arena.

    Vi la luz de la noche
    racionada,
    la gran luz en la casa
    de los ricos.

    Todo es aurora en los
    nuevos jardines suspendidos
    todo es escuridad

    en la terrible
    sombra del callejon.

    De alli la noche,
    madre madrastra,
    sale con un puñal en medio
    de sus ojos de buho,
    y un grito, un crimen,
    se levanta y apagan
    tragados por la sombra.



    No, aire,
    no te vendas,
    que no te canalicen,
    que no te entuben,
    que no te encajen
    ni te compriman
    que no te hagan tabletas,
    que no te metan en una botella,
    cuidado!
    llamame
    cuando me necesites,
    yo soy el poeta hijo
    de pobres, padre, tio,
    primo, hermano carnal
    y concuñado
    de los pobres, de todos,
    de mi patria y las otras,
    de los pobres que viven junto al rio,
    de la vertical cordillera
    pican piedra,
    clavan tablas,
    cosen ropa,
    cortan leña,
    muelen tierra,
    y por eso
    yo quiero que respiren,
    tu eres lo unico que tienen
    por eso eres
    transparente,
    para que vean
    lo que vendra mañana,
    por eso existes,
    aire,
    dejate respirar,
    no te encadenes,
    no te fies de nadie

    que venga en automovil
    a examinarte,
    dejalos,
    riete de ellos,

    vuelales el sombrero,
    no aceptes sus proposiciones,
    vamos juntos bailando por el mundo,
    derribando las flores
    del manzano,
    entrando en las ventanas, silbando juntos,
    silbando, melodias de ayer y de mañana,
    ya vendra un dia
    en que libertaremos
    la luz y el agua
    la tierra, el hombre,
    y todo para todos
    sera, como tu eres.

    Por eso, ahora, cuidado!
    y ven conmigo,
    nos queda mucho
    que bailar y cantar,
    vamos a lo largo del mar,
    a lo lto de los montes, vamos
    donde este floreciendo
    la nueva primavera
    y en un golpe de viento
    y canto
    repartamos las flores,
    el aroma, los frutos
    el aire
    de mañana.

    ResponderEliminar
  3. Eskerrik asko, Latxu.
    Nik ere, Neruda asko maite dut, batez ere "Canto general"...Diktaduraren garaian, literatura irakasle oso gaztea naizenean, "Oda al aire" irakasten nuen behin baino gehiagotan...
    Bai,eskerrik asko,polita!!

    ResponderEliminar